جایگاه بحث:

این بحث، موضوع تنبیه هشتم است و تناسبش با بحث مفهوم شرط این بوده است که یکی از بحث های مفهوم شرط این است که اگر شرطیه مفهوم داشت جائی که شرط متعدد باشد و جزا واحد، مثل (اذا خفی الاذان فقصر) و (اذا خفیت الجدران فقصر) و یا همان مثال گذشته (اذا ظاهرت فکفّر) و (اذا افطرت فکفر) در این جا گفته شده که اگر جمله مفهوم داشته باشد هر کدام از دو جمله با مفهومش جزای دیگری را نفی می کند چون مفهوم نفی سنخ حکم است و سنخ حکم جزای شرط دیگر را هم می گیرد و مفهوم هر کدام منطوق دیگر را نفی می کند و این از مباحث مفهوم شرط است که بحث آن در تنبیه هفتم گذشت که چگونه می توان تعارض میان مفهوم هریک را با منطوق دیگری حل نمود و به این مناسبت چون آن جائی که شرط دو تاست و جزاء یکی است نسبت به حکم منطوق اگر دو شرط متحقق شود موضوع بحث تداخل اسباب و یا مسببات هم پیش می آید.

موضوعات تنبیه هفتم:

پس در موضوع بحث تنبیه هفتم که تعارض مفهوم احدالشرطیتین با منطوق شرط دیگر است یک بحث دیگری هم وجود دارد که اگر تعارض مفهوم و منطوق هم در بحث گذشته نبود و مثلا مفهوم را قید زدیم به منطوق دیگری، حال اگر دو شرط فعلی شد، دو کفاره فعلی می شود یا خیر به این مناسبت بحث از تداخل به میان آمده است و الا بحث از تداخل ربطی به مفهوم داشتن جمله شرطیه ندارد

نستب دو بحث:

ص: 2